66 සමන්තගේ ඇත්ත කථාව

අපි ඔහුට සමන්ත කියා කියමු. එය ඔහුගේ නියම නම නම් නොවේය. මේ කථාව ඔබට කියන්නට සිරා කොලුවා වන මවිසින් යෙදූ ආරූඩ නාමයකි සමන්ත. සමන්ත මා දන්නා කාලයේ සිටම ජීවත් වූයේ ගම්පහ නගරයට ආසන්න, නමේ අගට වත්ත යනුවෙන් කියවෙන තැනකය. මෝල වත්ත, නැබඩ වත්ත, රඹුටන් වත්ත, UC (Urban Council) වත්ත ගම්පහ නගරයට ආසන්නයේ තියෙන එවැනි වතු කීපයකි. ඉන්තේරුවටම සමන්තගේ නිවස පිහිටා තියෙන්නේද මේ නම් කියූ ඒවායින් එකකය. වත්තේ නියම නම මේ යැයි මා නොකියන්නේ එමගින් මේ චරිතය දන්නා අයෙකුට හදුනාගන්නට පහසු හෙයිනි.

ගම්පහ නගරයේ නම් දැරූ ප්‍රබල චන්ඩීන් කීප දෙනෙකුම කලක් ජීවත් වූයේ මෝලවත්තේය, ගණුදෙනුකරුවන්ගේ අවශ්‍යතාවට කඩදාසි කොල වල ගංජා එතූ වැඩකරුවන් එකල වැඩියෙන් සිටියේ නැබඩ වත්තේය. නැබඩේ ගංජා නැත්තං ගම්පහම බඩු නෑ තමා...ඇතමෙකු එසේ කීවේ නැබඩවත්ත ගැන දන්නා නිසාය.  ගම්පහ නගර සභාවේ සුළු සේවකයන් සහ කම්කරුවන් බොහෝ දෙනෙකු වාසය කලේ UC වත්තේය. මෙවැනි වත්තක කෙනෙකු ඉහළට ඉගෙන ගෙන උසස් යැයි සම්මත රැකියාවකට ගියේ නම් ඒ ඉතාමත් කළාතුරකිනි. ඉහළට යන එකාගේ කකුල් කෙටි දෙකෙන් අල්ලා තමන් වැටුන වලටම ඒකාවද හෙලන්නට මේවායේ ඉන්නා තරුණ වයසේ උන් ලොකු සූරකමක් දැක්වීමත්...උගත්කමින් ගත හැකි විපුල ඵල ගැන කියාදෙන්නට දෙමාපියන්ගේ දැනුවත් භාවයක් නොමැති වීමත් එයට හේතු යැයි මට සිතේ.

අපි නැවතත් සමන්ත දෙසට හැරෙමු. සමන්තගේ පවුල් පසුබිම පිළිබද මා නොදන්නා මුත් සමන්තගේ නිවෙස් වටපිටාව ගැන ඔබට දැන් පැහැදිලි චිත්‍රයක් මවා ගත හැක. අඩු අධ්‍යාපනයක් ලද සමාජය අනුමත නොකරන ක්‍රියාවන්හි යෙදෙන බහුතරයක් වෙසෙන පරිසරයක ජීවත් වුවත් අධ්‍යාපනය පැත්තෙන් ඉහළට යන්නට සමන්තට තිබුනේ පුදුමාකාර උවමනාවකි. ඒ සදහා ඔහුගේ දෙමාපියන්ද උපකාර කරන්නට ඇත. මගේ පාසලේම මට ඉහළ වසරක ඉගෙනගත් මේ ගොයියා මට වඩාත් සමීප වන්නේ උ/පෙ වෙනුවෙන් මා එකල ආ ගිය එක් අතිරේක පන්තියක, අපට ඉහළ පන්තියේ අධ්‍යාපනය ලැබූ හෙයිනි. සෙනසුරාදා දිනයන්හි ඔවුන්ගේ පන්තියට පසුව අපේ පන්තිය පැවැත්වූ නිසා මට එතැනදී නිරතුරුව ඔහු මුණ ගැසුනේය.

ගිණුම්කරණය ඉගැන්වූ පන්තියක් වූ එහි හොද ඔලුවක් ලෙස සමන්ත කාගේත් ගරු බුහුමනට ලක් වී සිටියේය. සරළ චාම් ගතිපැවතුම් ඇතිව සිටි හෙතෙම තරුණ වයසේ අනිත් උන් කල විලාසිතා පස්සේ පැන්නුවේ නැත්තේ නිවසේ ඇති ආර්ථික වටපිටාව ඔවුනට යන්තමින් ජීවත් වීමට තරම් ප්‍රමාණවත් වූ නිසා වන්නට ඇත. ඩොට් සහිත රබර් සෙරෙප්පු දෙකක් පය ලා හමගිය ඩෙනිමකින් හා අව්වට පාට පිච්චුන ටී ෂර්ටයකින් සැරසුන ඔහුගේ මුවේ කවදත් තිබුනේ අව්‍යාජ සිනාවකි.

ඉදහිට දිනක අප එකල නිතර ආගිය ගම්පහ පුස්තකාලය වෙතද පැමිණි ඔහු එහි දිගුවේලා රැදුනු තැනැත්තෙකු නොවීය. හදිසියේ එතැනින් යන ගමනකදී තම මිතුරෙකු හමුවන්නට පැමිණෙන ඔහුගෙන් විසදන්නට අපහසු අභ්‍යාසයක් කියාදෙන මෙන් අප ඇවටිලි කල කල්හි ඉතා ඉක්මනින් එය විසදා අපට තේරුම් ගත හැකි පරිදි කියා දීමට තරම් නිහතමානී කමක්ද හෙතෙම සතු විය.

සමන්තලාගේ උසස් පෙළ උපකාරක පන්ති ආරම්භ වී කෙටි කලකින්ම පන්තියේ වැඩකරුවන් අතර ඉදිරියේ සිටි ඔහු කෙරේ එම පන්තියේ ගුරුවරයාගේ අවධානය යොමු විනි. නමුත් එක්වරම ඔහු උපකාරක පන්තියේ නොපෙනී ගියෙන් සමන්ත පිළිබද සොයාබලන්නට තරුණ ගුරුවරයා සමන්තගේ මිතුරන් කීප දෙනෙකු යොදවා තිබේ. මේ කියන ගුරුවරයාත් අප විද්‍යාලයේම ආදි සිසුවෙකු වීම මේ ලෙංගතු කමට තවත් හේතුවක් වන්නට ඇත.

සමන්තට පන්ති එන්න සල්ලි නෑ කියනවා සර්....ඔත්තු බැලූ උන් ගුරුවරයාට එලෙස සැළ කල හෙයින් පුද්ගලිකවම සමන්ත හමු වී ඔහුගේ වටපිටාව සොයා බලන්නට ගිණුම්කරණය ඉගැන්වූ ගුරුවරයා තීරණය කර ඇත්තේ එයින් පසුවයි.

තමාගේ ඇස් දෙකෙන් ඔහුගේ නිවසේ පරිසරයත්, ඔවුන්ගේ ජීවන අරගලයත් දුටු කල්හි මේ දක්ෂ සිසුවාට කෙසේ හෝ යහපත් අනාගතයක් උදාකර දෙන්නට සහාය විය යුතු යැයි ගුරුතුමාට සිතෙන්නට ඇත. 

සල්ලි ඕනෙ නෑ...ඊලග සතියෙ ඉදන් පන්තියට ආයෙම එන්න...මම අනිත් වැඩ දෙකටත් ඒ ගුරුවරුන්ට කියලා නොමිලේ සහභාගි වෙන්න අවස්ථාව සලසලා දෙන්නම්. ගුරුතුමාගේ පින්බර වදනින් සමන්තගේ අනාගත බලාපොරොත්තු ඒකාලෝක වෙන්නට ඇත.

ගිණුම්කරණය ගුරුතුමාගේ ආගමනයෙන් පසු සතියේ සිට නැවතත් සමන්ත පන්තියට සහභාගි වෙයි. විභාගයෙන් උසස් ප්‍රතිඵලයක් ගත හැකි යයි අනුමාන කල හැකි සිසුවෙකුගේ තත්වයට කෙමෙන් කෙමෙන් පත් වෙයි. අවස්ථාවක් ලද කලෙක අප වැනි වයසින් අඩු උන්ටද තම දැනුම බෙදා දෙයි.

2000 වසරේ උසස් පෙළ විභාගයට තවත් මාස දෙක තුනකි. පන්තියේ පවත්වන කඩඉම් විභාග වලින් මෙන්ම පාසලේ වාණිජ අංශය තුලද සමන්ත තම හැකියාවන් මොනවට පෙන්වා තිබුනි. උසස් පෙළින් උසස් ප්‍රතිඵලයක් අපේක්ෂාවෙන් පන්ති බඩ ගෑ අපේ එකල වීරයා සමන්ත කියා කීවත් එහි වරදක් නැත. ඔහු මෙන් හැකියාවන් දක්වන්නට අපිටත් හැකි වේ නම්....යනුවෙන් අපි එකල නිතර සිතුවෙමු.

පාඩම් කරන තැන මේසෙ ඉස්සරහින් කොළයක  A අකුරු 3 ක් ලියලා ගහගනිල්ලා. උඹලා ඔය කොළය දකින වාරයක් වාරයක් ගානෙ දන්නෙම නැතුව ඒ වගේ සාමාර්ථයක් ගන්න අධිෂ්ඨානයක් ඇති වෙනවා. අන්තිමට මේක යටිහිතට වැටුනාම උඹට පාඩම් කරන්න කම්මැලි හිතුනත් ආයෙම හිතෙනවා නෑ පාඩම් කරනවා කියලා...මෙවැනි මනෝවිද්‍යාත්මක උපදෙස් පවා එකල ඔහු අපට සන්නිවේදනය කලේය.

උසස් පෙළ විභාගය අත පොවන මානයට පැමිණ තිබූ සමයේ දිනක මගේ මිතුරෙකුට සමන්ත මුලිච්චි වී තිබුනි.

කොහොමද අයියා...විභාගය ගොඩ නේද ?

උඹ මේ මගුලක් කථා කරනවා...මම මේ දවස් වල රෑන්ක් එක තව ටිකක් ඉස්සරහට ගන්න එක ගැන හිතන්නෙ බං... විභාගෙ නම් ගේමක් නෑ. ඒ ඔහුගේ පිළිතුරයි.

හැමදාමත් කියනවා මෙන් කාලය ටික් ටික් හඩින් ගත වී මේ කියූ උසස් පෙළ විභාගය අවසන් වී ප්‍රතිඵල පැමිණෙන දිනයද එළැඹුනේය. කාගේත් බලාපොරොත්තු  සඵල කරමින් සමන්ත සියලු විෂයන්ට අති විශිෂ්ඨ සාමාර්ථ ලබාගනිමින් දිස්ත්‍රික්කයේ පළමු 50 දෙනා අතරට එක් වී සිටි අතර ජයවර්ධනපුර සරසවියට ඇතුලත්වීමට සුදුසුකම් ඉහළින් සපුරා සිටියේය. ප්‍රතිඵල පිටවීමෙන් පසු අපේ අතිරේක පන්තිය තුල කථාවක් පැවැත්වූ ඔහු, තමාගේ ජයග්‍රහණය ලබාගැනීමට අනුගමනය කල ක්‍රියාපිළවෙත් ආදිය නොසගවා අනෙක් අයට පැහැදිලි කලේය. පන්ති එන්නට මුදල් නොමැතිව සිටි වෙලේ ඒ පිළිබද සොයා බලා සහනයක් සැලසූ ගුරුතුමා නමට සිය ජයග්‍රහණය පුදන්නටද අමතක නොකලේය. සරසවිය පටන් ගන්නා තෙක් රාජ්‍ය බැංකුවක සේවය කිරීමට අවස්ථාවක්ද ලැබී තිබුනි.

ඉන්පසු එළඹුනු කාල සමයේ උසස් පෙළ සමග අපද කාර්යබහුල වූයෙන් සමන්ත ගැන වැඩි තොරතුරක් අපට සන්නිවේදය නොවුනද ඇතැම් දිනක සරසවියට ගොස් නැවත පැමිණෙන හෙතෙම අපට ගම්පහ නගරයේදී මුණ ගැසුනේය.

තවත් මද කාලයකට පසු අපට අසන්නට ලැබුනේ කිසිදිනක අප අසන්නට බලාපොරොත්තු වූ පුවතක් නොවේය.

සමන්තයා අන්න කැම්පස් යන්නෙ නැතුව ගෙදරට වෙලා ඉන්නවලු....

ඒ මොකද බන්...මහපොළත් දෙනවනෙ...

කවුද බන් දන්නෙ....මට වෙන එකෙක් කිව්වෙ....මේ පුවත මවෙත සැළකල මිතුරා එසේ කීවේය.

මේ තරම් උත්සාහයෙන්, අමාරුවෙන් ගත්ත ජයග්‍රහණයට පයින් ගහලා, ඒකෙන් ප්‍රයෝජනයක් ගන්නෙ නැතුව ඉන්න මෝඩයා කවුද හැබෑටම, මේ විස්තරය අහන අහන එකා එසේ කීවෝය.

අවසානයේ අප සවනත වැකුණු පුවත සැළවූ පෙර කී ගුරුවරයා නැවත වතාවක් පුද්ගලිකව සමන්ත මුණ ගැසී සරසවි නොයාමට කාරණා විමසා ඔහුගේ තීරණය වෙනස් කිරීමට දැඩි උත්සාහයක් දරා තිබුනද එය ඵලදැරුවේ නැත. සැබෑ ලෙසම ඔහුට සිදුවූයේ කුමක්ද ? එය ඔබට දැන් ප්‍රශ්නයක් වී ඇතිවාක් මෙන් එකල අපටද ගැටලුවක්ව තිබුනේය. ඇත්ත කථාව අපේ කන් බෙර අස්සට රිංගන්නට තවත් මාසයක දෙකක පමාවක් අවැසි විය.

සරසවි ජීවිතය මුලදී ලැබෙන නවක වද කාල සීමාවේ සිටම සමන්ත ආශ්‍රයට වැටී ඇත්තේ රත්නපුරයේ මැණික් වෙළදාමේ නිරතව සිටි අතමිට යහමින් ඇති ව්‍යාපාරිකයන් පිරිසකගේ දූ සිගිත්තියන් කීප දෙනෙකු සමගය. ඒ ඇත්තියන් අතේද අසාමාන්‍ය මුදලක් ගැවසුනු හෙයින් මේ අයට සරසවියේ ඒ අයට ගැලපෙන සමාජ පන්තියකින් මිතුරන් සොයා ගැනීමට අපහසුතාවක් තියෙන්නට ඇත. නමුත් කෙසේ හෝ තමාට නැති සමාජ තත්වයක් විදහා පාමින් ඒ අයගේ සිත් දිනාගෙන මේ කණ්ඩායමේ එකම පිරිමියා ලෙස චෑන්ස් එකක් වද්දාගන්නට සමන්තට අපහසු වී නැත.

පෙර කියූ දැරිවියන් සාමාන්‍ය අය ආහාර ලබාගන්නා තැන් වලින් ආහාර ගන්නේ නැත. පොදු ප්‍රවාහන මාධ්‍ය වල ගමන් බිමන් යන්නේද නැත. රියදුරන් සමග සිය පියවරුන් පුද්ගලික රථ සපයාදී තිබූ හෙයින් පොදු ප්‍රවාහන සේවා වල අවශ්‍යතාවක්ද නැත. මේ කියූ සැප එහෙන් මෙහෙන් විදගෙන භාගෙට පිස්සු වැටී ඉන්නට ඇති සමන්තට මේ කෙල්ලන්ගෙන් දුරස් වෙන්නට හිත දෙන්නට නැත. නැතිනම් ඒ වෙද්දිත් එකියකට ඔහු බොක්කෙන්ම ආදරය කරන්නටද ඇත.  තමාද සල්ලිකාර පවුලක එකෙකු බව ඒත්තු යන අන්දමට හැසිරීමට සමන්තද සමත් වී තිබුනේය. නමුත් බොරුවට වැඩි ආයුෂ නෑ කියන්නාක් මෙන් මේ ගරු රගපෑමද ඉතා කෙටි කලකින් නිම වී තිබේ.

සමන්ත ජීවත් වූ වත්තේ මළ ගෙවල් හඹා යමින් බූරු ගැසීමේ නිරතව සිට ඇති කණ්ඩායමකි. මේ ඇත්තන් තුන් රෝද රථ මගින් ගම්පහට ආසන්න පළාත් වල මළගෙයක් ඇති නිවෙස් සොයමින් රාත්‍රී කාලයේ මේ සූදුවේ නිරතව ඇත්තේ එමගින් ඉපයිය හැකි ඉහළ අදායම නිසාමය.

මේ කණ්ඩායමේ සාමාජිකයකු වූ අපේ කථා නායකයා සමන්තද හොද බූරු කරුවෙකි. මේ ගමන් බිමන් වලින් ලද ආදායමෙන් වැඩි කොටසක් ඔහු පෙර කීයූ සමාජ තත්වය ආරක්ෂා කර ගැනීමට වැය කර තිබුනි. දිවා කාලයේ සරසවි යන ඔහු රාත්‍රී කාලයේ බූරු ගසයි. අතීතයේ මිළ අඩු ඇදුම් පැළදුම් භාවිතා කල ඔහු දැන් භාවිතා කරන්නේ ඉතා ඉහළ සන්නාම වලින් පැමිණෙන නිෂ්පාදන පමණි. සරසවි දැරිවියන් කොළඹ ප්‍රමුඛ පෙළේ අවන්හලකින් හොද භෝජන සංග්‍රහක් ඔහු වෙත ලබා දුන්නා නම් හෙට ඊට නොදෙවෙනි තැනකින් ලබා දෙන සංග්‍රහයේ බරපැන දරන්නේ සමන්තයි.

බූරු ගැසීමෙන් ලද ආදායම මේ කියූ කාරණා සදහා ප්‍රමාණවත් වූවත් සමන්තගේ ආදායම් තත්වය අඩිය හිල්වූ පොල්කටුවකට ජලය වත්කලා සේ හිටිවනම බින්දුවට බැස්සේ කුමක් හෝ කාරණයක් නිසා ඔහුගේ අවශේෂ සාමාජිකයන් සති දෙකක පමණ කාලයක් බූරු ගැසීමෙන් වැලකී සිටි හෙයිනි.

සමන්ත දැන් සිටින්නේ ගිණි ගොඩකය. අතේ සතේ නැත. කෙල්ලන් සමග කෑම කන්නට, එහෙ මෙහෙ සවාරි යන්නට, දැන් ඔහුට හැකියාවක් නැත. සරසවි කැන්ටිමෙන් ලබාදෙන අඩුමිළ බත් එක රෙදි ඇදගෙන නම් කන්නට නොහැක. තවත් ටික දවසකට පසු ඇත්ත තත්වය මේ දැරියන්ට වැටහෙනු ඇත. ඉන් පසුව ඔවුන් එය තවත් අයට පවසනු ඇත. සරසවිය තුල සමන්ත යනු මහා බොරුකාරයෙක් ලෙස හංවඩු ගැහෙනු ඇත.

සමන්ත තීරණයක් ගත්තේය. මෙහෙම සවුත්තු වෙනවට වඩා හොදයි කැම්පස් නොඑන එක...

අපේ තාත්තා මාව පිටරට කැම්පස් එකකට යවන්න ඔක්කොම ලෑස්ති කරලා...ඒ නිසා මම ආයෙ එන්නෙ නෑ...එහෙ ගිහිල්ලා ඕගොල්ලන්ට කෝල් එකක් දෙන්නම් යනුවෙන් පවසා දැරිවියන්ගෙන් සමුගත් සමන්ත යළිත් හුරු පුරුදු ජීවිතයට වැටුනි.

විශ්වාස කරන්නට අමාරු සුරංගනා කථාවක් බදු වුවත් මේ කථාව ඇත්ත ලෙසම සිදුවූවකි. බොරුව යනු කිසියම් දිනෙක විශාල හානියක් සිදුකරනා භයානක දෙයකි. ජලයෙන් පහළට රබර් බෝලයක් තෙරපුවත් එය අතහැරි සැනින් නැවතත් ජලය මතුපිටට පැමිණෙනවා මෙන් බොරුවද හිතන්නේ නැති වේලාවක තමාට එරෙහිව යොමුවන ආයුධයකි.

අවසන් වරට මා හට සමන්ත මුණ ගැසුනේ දැනට වසර 10 කටත් එහායිනි. ඒ වන විට කොතලාවල ආරක්ෂක විද්‍යා පීඨයේ පාඨමාලාවක් හදාරන්නට හෙතෙම අයදුම් කර සිටියේය.  ඔහු ඒ සදහා සුදුසුකම් ලැබුවාද ? අද ආරක්ෂක අංශ සාමාජිකයකු ලෙස සේවය කරනවාද ? නැතිනම් නැවතත් තීරණය වෙනස් කර සරසවි ගියාද ආදී කිසිදු ගැටලුකට පිළිතුරු තවමත් මා සතුව නැත.

මම කාමරේ වෙසෙන සත්ගුණවත් සිරා කොලුවා.

ප.ලි

වෙනත් සරසවියක අධ්‍යාපනය ලද අපේ මිතුරෙක් සමන්තගේ ඇත්ත කථාව පසු දිනෙක අපට සැළකළේය. කෙතරම් නුවනැති වුවද ? ඉහළ විභාග සමත් වුවද මෙවැනි තකතීරු වැඩ කරනා උගතුන් මේ සමාජයේ එමට සිටිති. එය මුසාවක් නම් පෙම්වතා බෑ කිව්වා කියා දුම්රියට පනිනා වෛද්‍ය ශිෂ්‍යාවන් අපට හමුනොවෙනු ඇත.