60 කිරි අම්මා නික්ම ගියාය

අනිච්ඡාවත සංඛාරා, පණ නම් තණ අග පිණි බිදු වැන්නේ, ප්‍රියෙහි විප්පයෝගෝ දුක්ඛෝ (ප්‍රියයන්ගෙන් වෙන් වීම දුකකි), හා සංයොගා වියෝ ගන්තා (සෑම හමුවීමකම වෙන්වීමක් ඇත)

නානා ප්‍ර‍කාර අදහස් රැගත් මරණ බැනර් ධවල පැහැයෙන් නිවෙස වටා දිවෙන කොළ පාට දැලේ එල්ලී ඇත. ඇගේ අවසන් කටයුතු වලින් ඉක්බිති ගෘහය පුරා තවමත් ඇත්තේ වචනයෙන් කිව නොහැකි පාලුවකි. නිවැසියෝ තැන් තැන් වල කල්පනා ශරීරයෙන් සිටින අතර සාලයේ පොල්තෙල් පහනක් දින කීපයක් පුරා නොනිමී දැල්වේ. ජීවිත ගමනේ අනිත්‍ය පිළිබද බුදු පියාණන් දෙසූ ධර්මය පසක් කරමින් සිරාගේ ජීවිතයට තවත් අසුන්දර ඉරිදාවක් එක් කර ඇය ගම්පහ රෝහලේදී  ගිය ඉරිදා අවසන් හුස්ම හෙලුවාය. ඉන් ඉක්බිති සදුදා හවස් යාමයේ සිරාගේ කිරි අම්මා රූපකායෙන් අප සැමගෙන් සමුගෙන කනත්තේ පස් යට සැගවුනාය. ඒ ඇගේ අවසන් ඉල්ලීම පරිදි පැය 24ක් ඇතුලතය.

ඉකුත් අප්‍රියෙල් මස අවුරුදු සාදයේදී කිරි අම්මා මුහුණ දුන් අවසන් ඡායාරූප වලින් එකක්...
දකුණු පස කෙළවරේම සිරාගෙ තාත්තා හා ඊට යාබදව සිරාගේ එකම සහෝදරයා වේ.

ඉරිදා උදෑසන හීනියට පටන් ගත් පපුවේ රිදිල්ල නිසා ඇයගේ කැමැත්තද නොවිමසා කිරි අම්මා ඉක්මනින් රෝහල් ගත කලේ ඇගේ ජීවිතයට අවධානමක් එමගින් අත් වේ යැයි භියෙන්. වෛද්‍යවරුන් පපුවේ අමාරුවක් යැයි හදුනා ගත් සැණින් කල යුතු සියල්ල කලෝය. වෛද්‍යවරියන්  ර්‍අම්මේ ර්‍ යැයි ආමන්ත්‍ර‍ණය කරමින් ඇයගේ සුරත අතපත ගෑවාය.. ඇය සමග විහිලු කලාය.. ලෙඩ ඇදේ සිට හෝ ඒවාට ප්‍ර‍තිචාර දැක්වීමට කිරි අම්මාද සමර්ථ වූවාය. තත්වය එන්න එන්නම නරක අතට හැරෙන විට ජීවකයානෝ බොහෝ පිරිසක් ඇගේ ඇද වටා විය. ඇගේ හෘර්දය සම්භාහනය සදහා වඩා උස නොවූ හෙදි සොයුරියකට අපහසු  වීම නිසා ඇය ඒ කාර්යය සදහා ඇද මතට නැග්ගේ නයිටිංගේල් පරපුරේ නූතන නියෝජනය ගැන මා සිතේ ගෞරවයක් ඇති කරවමිනි. කෙසේ හෝ මිනිත්තු කීපයක ඇවෑමෙන් මරුවා ජයගත්තේය. ජීවිත ගමනේ 78 වන කඩඉමේදී කිරි අම්මා අපට සමුදුන්නාය. එය තවමත් හීනයකි... උදෑසන අප සමග කථා බහ කල ඈ රාත්‍රී යාමය වන විට මිනී පෙට්ටියක නිස්කලංකව සැතපී ඇති ආකාරය දුටු විට මා හට අදහා ගත නොහැකි විය. ලෝක ධර්මතාව හමුවේ එය තවත් එක් මරණයක් පමණක් විය හැක... එහෙත් මානුෂීය බැදීම් හමුවේ අප වඩාත් සංවේගයට පත් වූ දිණයකි.

කුඩා එකකු කාලයේ සිට අද දක්වාම ඈ මා වෙත දැක්වූ සෙනෙහස, හිල් පොල් කට්ටෙන් දිය නෑවූ අතීතය, ජරා ජීරණ වූ කල අලුත් ඇදුම් අන්දවා පියරු බිදක් ඉස නලල මැද්දට වෙන්න ලොකු මොට්ටුවක් තැබූ යුගය මට කදුලු අතරින් සිහිපත් විය. මා කැටුව පන්සල් ගිය හැටි, මා වෙනුවෙන් උයා පිහා දුන් හැටි මා හට  තව තවත් රිදවීය. කෙනෙකු ජීවත් ව සිටින තාක් කල් නොදැනෙන අගයක් මිය ගිය පසුව දැනෙන අරුමය විදිමි.

ජීවිතය නම් මායා රගමඩලේ අපි සියල්ලෝම නලු නිලියෝ නොවෙත්ද ? දිනය එළැඹුනු කල එතෙක් කල් ගොඩ ගැසූ ධනය,බලය, සියල්ල හැරදමා මේ තාවකාලික නවාතැනින් සමුගත යුතු නොවේද ? අහෝ ... අභාග්‍ය නම් සමහරුන් කිසිදා නොමියෙන්නන් ලෙස අනුන් පෙලා තමා ජීවත් කරවන්නට යත්න දරන ඛේදනීය උත්සාහයයි.  මෙය කියවන ඔබද එවැනි අයෙකු යැයි ඔබේ හෘද සාක්ෂිය සන් කරනවා වෙන්නටත් පුලුවන්.. එසේනම් දැන්වත් වෙනසකට මුල පුරන්න යැයි මම ඔබට ඇරයුම් කරමි. විශේෂයෙන් ඔබ ආදරණීයව මේ ලොව තුල උස් මහත් කල අය වෙනුවෙන් ඔබේ යුතුකම් කොටස ඉටු කරන්නට අවධාරනය කරමි.

කෑගල්ලේ නෙලුම්දෙනියේ ඉපිද විවාහය සමග ගම්පහ පුරවරයට සැපත් වූ ඇය... මිය යන විට සිටියේ ඇගේ වැඩිමල් දියණිය හෙවත් සිරාගේ මව සමග අපේ නිවසේ වාසය කරමිනි. අප නිවසට පැමිණෙන කෙටි කාලය අතර තුර වුව ඇය වටාපිටාවේ අයට පෑ දයාවේ ආනුභාවයෙන් ඈ  වටා කෙතරම් නම් ජනතාවක් සිටියේද යන්න අපට ප්‍ර‍ත්‍යක්ෂ වූයේ ඇයට සමුදෙන්නට නිවසට පැමිණි ජනතාව දුටු විටය. සිරාගේ තාත්තාද සිය නැන්දනියට මවක මෙන් පුදසත්කාර කළේය. ඒ ඔහුගේ මව මේ වන විටත් අහිමි වී තිබීමේ අඩුව ඔහුට මදක් හෝ එමගින් සම්පූර්ණ වන්නට ඇති නිසා යැයි මට සිතේ. අවමංගල අවස්ථාවට අවැසි සෑමදේම අසල්වැසි පිරිස් ස්වේච්චාවෙන් සම්පාදනය කලේ අප ගම් පෙදෙසේ තවමත් මනුෂ්‍යත්වය ඉතිරි වී ඇති බවට දෙස් දෙමිනි.

අවසන් කටයුතු සිදුකල දින  මතක වස්ත්‍ර‍ පූජා කර පැන් වැඩීමෙන් අනතුරුව සාරධර්ම දේශක ගිල්බට් කරුණාරත්න මහතා මව්ගුණ ගැන ඉතා සංවේදී කථාවක් පැවැත්වූයේය. කථාව අතරතුර මව අහිමි ඔහු මෙන්ම තවත් අය ප්‍ර‍සිද්ධියේ සිය කදුලු ගංගාවට ඔහේ ගලා යන්නට ඉඩ දුන්නේ මව් ගුණ යනු අපේ ඇට මස් ලේ නහර විනිවිද ගිය මහා බලයක් බව පසක් කරමිනි. පාංශු කූලය සදහා වැඩම කල කුඩා ස්වාමීන් වහන්සේ නමකගේ දෑසින් වැගිරෙන කදුලු බිදු කථාව ඇරඹීමට කලියෙන් පැන්වැඩීමට බිම හිදගෙන සිටි මා හට පෙනින. උන් වහන්සේටද මවගේ අරුම සැනින් දැනෙන්නට ඇත.. චීවරය ගත දරා අලුත් ඉමකට ප්‍ර‍විශ්ඨ වී නිවන් මග සොයන බුද්ධ පුත්‍ර‍යකු බව අමතක වන්නට ඇත.

ගිල්බට් මහතා එදා පැවසූ කථාවක් මෙසේය.
බුද්ධ කාලයේ එක්තරා සිටු නිවෙසක ප්‍ර‍ත්‍ර‍යෙක් මහන දම් පිරීමට  නිවෙසින් නික්මී සසුන් ගත විය. එම දෙමාපියන් සතු එකම පුත්‍ර‍ රත්නය වු ඔහු බුදු සසුනට ඇතුලු වීමෙන් අනතුරුව ගම් නියම් ගම් පුරා ධර්මප්‍ර‍චාරය සිදු කර සෑහෙන කල් ඉක්ම ගිය පසු නැවතත් තමා කුඩා කල විසූ ජනපදයට වැඩම කළේය. ගෙයින් ගෙට පිඩු සිගා වඩින ගමනේදී  තම නිවසටද පැමිණියෙන් මහලු පුද්ගලයකු බවට පත්ව සිටි පියා  වැඩම කර ඇත්තේ තම පුතු බව නොදැන හුනස්නෙන් නැගිට නිවෙස තුලට ගොස් ඇඹේනියගෙන් විමසුවේ පිඩු සිගා වඩින හිමි නමක් පැමිණි බවත් දන් දීමට කිසිත් නැතිද යන වගත්ය.  අපිට බොන්න හදාගත්ත කැද කෝප්ප දෙක මිස කිසිත් නොමැති බවට ඈ දුන් පිළිතුර ශ්‍රවණය වූ හිමි නම බොහෝ සංවේගයට පත් විය. මහලු වියට එළඹ ඇති සිය මාපියන් හට කිසිවෙකුගේ සරණක් නොමැති හෙයින් උපැවිදිව ඔවුන්ට උවටැන් කිරීමට සිතීය. චීවරයේ සිට මේ කාර්යය කිරීමට නොහැකි බව උන් වහන්සේ මුලින් සිතුවත් පසුව ඒ අදහස අතහැර චීවරයේ සිටිමින්ම දෙමාපියන් පෝෂණය කිරීමට ඉටා ගත්තේය.

දැන් මේ භික්ෂුව දිනපතා පිඩුසිගා වඩී.. ලැබෙන දෙයින් දෙමාපියන් පෝෂණය කර ඉතුරු වන දෙයක් වේ නම් උන්වහන්සේ වළදයි. කෙසේ හෝ මේ පුවත කෙටි කලකින්ම අනෙකුත් භික්ෂූන් වෙත දැනගන්නට ලැබී පවුල් නඩත්තු කරන භික්ෂුවක් ලෙස හංවඩු ගසා බුදු රදුන් ඉදිරියට පමුණවා ඇත.

ශ්‍ර‍මණය !! මේ කියන කථාව ඇත්තක්ද ? යනුවෙන් බුදු රදුන් විචාළෝය...

එසේය ස්වාමීනී යනුවෙන් පිළිවදන් සැපයූ භික්ෂුව තමා මුහුණ පෑ සිදුවීම නොවලහා හෙලි කළේය. තමා පැවිදි වීම හේතුවෙන් මහලු වියට පත් දෙමාපියන් හට පිළිසරණක් නොමැති හෙයින් මෙසේ ක්‍රියා කරන බව දැන්වීය.

ඒ බස් ඇසු තිලෝගුරු බුදු රජානන් වහන්සේ සාධුකාර පැවැත්වූ සේක !!! 

දෙමාපියන්ට සැළකීම යනු තමන් වහන්සේට සැලකීමටත් වඩා උතුම් වූ පිනක් බවත්  බුදු බවට පත් බුදු කෙනෙකුටත් වඩා ඉදිරියෙන් මව හා පියා තබවා ඔවුන් වෙත කරනා පුද සත්කාර ඉමහත් ආනිශංස සහිත බවත් පහදා ධර්මය දේශනා කල සේක.... ගෙදර බුදුන් අම්මා යැයි බුදුන් වහන්සේ දේශනා කර ඇත්තේ මවක් සිය ජීවිත කාලය තුල දරුවන් වෙනුවෙන් කරනා අසීමිත කැප කිරීම් නිසා බැව්  මේ කථාබහ සභාවට ගෙන හැර පෑ ගිල්බට් කරුණාරත්න මහතා පැවසූවෙන් අවමංගල සභාව බොහෝ සේ හැගීම්බර විය. ඇතමෙක් තැන් තැන් වල තනිව හැඩුවේ තම තමන්ගේ නැසී ගිය මව්වරුන් සිහිපත් වීම නිසා විය යුතුය.

කථාබස් අවසානයේ කිරිඅම්මා සහිත දෙන ඉහළට එසැවිනි. එහි බර දරාගෙන එක් කෙළවරක මාද තවත් කෙළවරක මගේ මළනුවන්ද විය... අප දෙදෙනාම කුඩා කල හදා වඩා ගැනීමට මවට දැක්වූ සහයෝගය ඇතුලු බොහෝ දේ මට කනත්ත දක්වා ප්‍ර‍ධාන මාර්ගයේ පාගමනින් ගිය ඒ ගමනේදී සිහිපත් විය. ඉදිරියට පැමිණි බොහෝ රථ වල රියැදුරන් අසුනෙන් නැගී සිට ගෞරව දක්වන විට මට සිහිපත් වුනේ අපේ සමාජයේ තවමත් සාරධර්ම සුරකින පුද්ගලයන් සිටිනවා නොවේද යන්නයි.

ලොවේ ඇතිවන සෑම දේම දිනෙක නැසෙන සුලුය. වර්ෂ 2600 කටත් එහා අතීතයේදී බුදු රජානන් වහන්සේ අපට කියා දුන් ඒ පාඩම සිහිපත් කරගෙන දුක තුනී කරගත් දෑසින් මම හාත්පස බැලීමි. සුවබර නින්දකට සියල්ල සම්පූර්ණය... ඇගේ ඉදිරි ආත්මය වඩාත් යහපත් එකක් වන්නට පතමින් දෑසින් ගලන කදුලු තදකරගෙන අවසාන වශයෙන් ඇගේ මිනී වලට වැලි අහුරු කීපයක් එක් කළෙමි.

දැන් ඉතින් සියල්ල අවසන්... ඔබේ සිනහව, ඔබේ කථාබහ, ඔබේ කරුණාව අදින් පසු අපහට විදිය නොහැක... ඒ සුන්දර අතීතය තවත් බොහෝ කල් මගේ හදවත පාරන බැව් මම ඉදුරාම දනිමි. ජීවතුන් අතර සිටින කල මා අතින් සිදු වූ කුඩා වැරැද්දකට වුව මා හට කමා කල මැන.

කිරි අම්මේ!!   අප වැනි උන් උස් මහත් කරන්නට ඔබ දැරූ වීරියේ බලයෙන්ම ඔබට නිවන් මග දොර විවර වේවා !

කිරි අම්මා ජීවතුන් අතර සිටි කල සිරා ලියූ පෝස්ටුව මෙතැනින්

මම සයිබරයේ අලුත් මිතුරා සිරා. 



ප.ලි

එදින අවමංගල සභාවේ වැඩ කටයුතු මෙහෙයවූ තරුණ හිතවතාද ජීවතුන් අතර සිටින සිය මවට නොසලකන අයෙකි.. ගිල්බට් මහතාගේ සාරගර්භ කථා බහෙන් අනතුරුව ඔහු දැන් සිය නිවෙසට නැවතත් මව් තුමිය කැදවා ගෙන පැමිණ ඇති බව පසුව සැළ විය. ඒ පින ගිල්බට් මහතාට අනුමෝදන් විය යුතුය.

ඔබේ මිත්තනිය/මව මේ දෙදෙනාම උදාර කාන්තාවන්ය... මේ ආත්ම භවයේදී නැවතත් මෙවැනි ඇසුරක් ඔවුන් සමග ඇති නොවන හෙයින් ඔබේ ශක්ති පුමාණයෙන් ඔවුන් රැක බලාගන්නට කැපවන්න.
සිරාගේ ආයාචනය එයයි.

ඇගේ ඇදුම්, ඇය භාවිතා කල කෝප්පය ඇතුලු බොහෝ උපකරණ තවමත් ඒ ඒ තැන්වලම තබා ඇත්තේ.. ඒවා ඉවත් කිරීමට තරම් ධෛර්යයක් මගේ මවට නැති නිසාය.

කිරි අම්මාගේ නිසල දේහයේ කිසිම ඡායාරූපයක් මා ගත්තේ නැත. ඒ එලෙස  ඡායාරූපයක ඈ දකින්නට මගේ කැමැත්තක් නැති නිසාවෙනි.