53 බස් අජිත්

පින්තූරය මෙතැනින්

බස් අජිත් යනුවෙන් පැවසූ විගසම මෙය කියවන බොලාට මතක් වෙන චරිතය ගැන මට සිතා ගත හැක. පෙම්වතිය දාලා ගියා යනුවෙන් කොයි වෙලෙත් වැළපෙන සින්දු ගායනා කරන, බස් රථ වල ගමන් ගන්නා සුවහසක් මගීන්ගේ ගෞරව ආදරයට පාත්‍ර වූ, ගායක තැනක්ද බස් අජිත් නමින් හදුන්වයි. ඇතැම් විටෙක ඔහු කෙරේ ඇති ජනතා ආදරය වැඩි වූ  තැනක බස් අජියා නමින් නමෙන් කොටසක් ලොප් කරයි.

ඇඟලුම් කර්මාන්ත ශාලාවක තත්ව පාලනයට සම්බන්ධ රාජකාරියක නිරත වූ මගේ මිත්තරයෙක් වතාවක් මට කීවේ මෙවන් කථාවකි. අපේ ෆැක්ටරියෙ මහන ළමයින්ට ඇහෙන්න කොයි වෙලෙත් එෆ් එම් චැනල් එකක් අල්ලලා තියෙන්නෙ. ඒකෙ අජියගෙ සින්දුවක් යන වෙලාවට කෙල්ලො මහන එක නවත්තලා බං අහං ඉන්නෙ...උන් පුදුම කැමතියි ඒ සින්දු වලට.

ලිපියේ මාතෘකාව දුටු පමණින් බොලා සිතන්නට ඇත්තේ මේ ලිපිය පෙර කියූ පුද්ගලයා පිළිබදව නම් ඒ වැරදීමකි. මා කියන්නට යන්නේ ඒ අජිතෙක් ගැන නොවේය. අපේ බස් මාර්ගයේ දැනට සෑහෙන කලකට පෙර කොන්දොස්තර රැකියාව කල බස් අජිත් ගැනය.

සිරා කොලුවා වන මම රට පැටවෙන්නට ආසන්න අවදියකවත් බස් අජියා මුලිච්චි වී නැත. කොටින්ම මේ චරිතය තව දුරටත් ජීවතුන් අතර ඉන්නවාදැයි කීමටවත් මම නොදනිමි. අපේ මාර්ගයේ පුද්ගලික බස් ධාවනය ආරම්භ වූ ඈත අතීතයේම කොන්දොස්තර වෘත්තියට අත් පොත් තැබූ මූලිකයෙක් ලෙස බස් අජියා හැදින්වූවාට කිසිදු වරදක් නැත.

අප කුඩා අවධියේ තනිදොරේ රෝසා බස් එකක දොරේ බස් අජියා නිතරම එල්ලි ගිය බවක් මට මතකය. තලාපෙලා, රළු වචන දොඩා බස් මගීන්ගෙන් සල්ලි උදුරා ගන්නා බස් පල්ලන් සිටින වකවානුවක බස් අජියා වැනි චරිතයක වටිනාකම මගේ අක්මාවට මෙය ලියන අවස්ථාව වන විටත් කාන්දු වෙමින් තිබේ.

සල්ලි වෙනුවට සද්දය දමා මාරු වන්නට දත කන චණ්ඩි පමණක් නොව බයියන්ගෙන්ද සල්ලි ගන්නා අන්දම බස් අජිත් මැනවින් දැනගෙන උන්නේය. මහත්තයා, පොඩි නෝනා, නැන්දා, රතු මාමා, සුදු ආච්චි ආදී වශයෙන් බස් රථයට ගොඩවෙන ඕනෑම කෙනෙකුට ඥාතීත්වයෙන් යුතුව කථා කිරීම අජියාට ටොයිස් වැඩකි. මෙලෙස සිය වෘත්තීය ගරුත්වය රැකගෙන බස් සේවය කල බස් අජියා හයේ හතරේ සයිස් නැත. ඉතාම කෙසඟ සිරුරක් හිමි කාලවර්ණ පුද්ගලයෙකු වූ ඔහුගේ හැකර කට විශාල සිරුරක් නැති වීමේ අඩුපාඩුව යම් තරමකට සම්පූර්ණ කල බවක් මට සිතෙයි. සල්ලි අතේ ගුලිකරගෙන සල්ලි නෑ කියනා අං ගිලපු උන්ගෙන් වුවද සල්ලිය එලියට අද්දන සාස්තරය අජ්ජා හොඳ හැටි ප්‍රගුණ කර සිටියේය.

තම තරුණ දිවිය බස් පොල්ල අල්ලාගෙන පාපුවරුවේ එල්ලීගෙන ගොස් බස් වලටම දිය කර දැමූ බස් අජිත් මට මතක මෑත අතීතයේදී කලෙත් ඒ රැකියාවමය. අපට රුපියලක්, ශත පනහක් ඉතුරු නොලැබුන විටෙක කොන්දොස්තර චරිතය අම්මා මෝ නැතුව බැනුම් අසයි. නමුත් ඒ රැකියාව තුල ජනතාවගෙන් මෙන්ම රථ හිමිකරුවාගෙන්ද එල්ල වන පීඩනයට හසුවී රැකියාව කරන්නට අජියලාට සිදු වී තිබේ...මෙවන් වටපිටාවක් තුල හිමිකරුට අසුනොවන සේ මාටියා පාරක් ගැසීමට අජියා කම්බි පොටවල්  දෙක තුනක් පාත් කර තබාගන්නටත් ඇත.

තමාගේ අතට ලැබෙන මුදල් නෝට්ටු වටිනාකමේ පිළිවෙලට දික් අතට දෙකට නමා අතේ ඇඟිලි අතරේ රුවා ගන්නා ඔහු කාසි වලින් කලිසම් සාක්කු පුරවා ගනියි. දරුවෙක් ලැබෙන්නට ඉන්නා මාතාවකට හෝ මහළු කාන්තාවකට අසුනක් දෙන ලෙස අජියා මොර දෙන විට ඒ ඇත්තියෝ බස් රථයට නගින්නට හිතලාවත් නැත.

බස් රථ හිමිකරුවකුට වැඩි ආදායමක් ලබාගන්නට නම් රථය තුල ටින් මාළු මෙන් සෙනග අසුරන්නට පුලුවන් කොන්දොස්තර චරිතයක් සිටිය යුතුය. එසේ කිරීමේදී මගී පාර්ශවය කිපෙන නිසා ඒ ඇත්තන් සමග නොගැටී මේ අභියෝගය ජය ගැනීම පහසු නැත. මේ කාරණයේදී අජියා සිටියේ ඉදිරියෙනි.

මල්ලි පොඩ්ඩක් ඔය නංගිට කියලා එහා පැත්තට පනින්නකො...බලන්නකො මේ තව සෙනග ඉන්නවා බිම...ඒ අයත් අරගෙන යමු...පව්නෙ....

අජියාගේ වාග් විලාශය එපරිදිය. ශරීරය එතරම් බර නැති නිසා ඔහු ඇතැම් විටෙක පා පුවරුවේ එල්ලී යන්නේ ඇඟිලි දෙක තුනකිනි. තවත් විටෙක පා පුවරුව අසල ජනේලයක් මත ඔහු හිඳ ගනියි. කොපමණ මගීන් පිරිසක් සිටියද කිසිවෙකුට අජියාට කොකා පෙන්වා සල්ලි නොදී මාරු වෙන්නට ඉඩක් නැත. පරිගණකයක් බඳු අජ්ජාගේ හිතේ මුදල් ගෙවන්නට සිටින මගීන් ගනන කීයක්දැයි පැහැදිලිව සටහන් වී තිබේ.

බකල ගැහුනු පාද දෙකක් සහ කුදු ගැහුණු කොන්දක් සහිතව වයස අවුරුදු 40 පසුකර සිටි බස් අජිත්ගේ රූපකාය ඔහු මට මුලිච්චි වූ අවසාන කාලයේදී මෙන් තවමත් හොඳින් මතක තිබේ. රහමෙර සමග සිගරට් සහ වෙනත් දුම් වර්ග සියල්ලම හරි හරියට  පානය කල නිසාදෝ, අජ්ජාගේ නියම වයසට වඩා වැඩිහිටි පෙනුමක් මුහුණින් පිළිඹිබු විය.

හැන්දෑ කොරේ රැකියාව නිමකර බස් රථය ගාල් කිරීමෙන් පසු එය අතුගා පිරිසිදු කොට, ඇඟේ පතේ අමාරුව යන්නට අරවායින් ටිකක් සප්පායම් වී පසුදා පෙරේතයෙක් සේ බස් රාජකාරිය කොරන නිසාම අජියාව බහුතරයක් බස් රථ හිමියන්ට දිරෙව්වේ නැත. මේ නිසාම පසු කාලීනව ඔහුට ස්ථිරව සේවය කරන්නට බස් රථයක් නොතිබුන අතර සේවකයෙකු සේවයට පැමිණ නැති කලෙක ඒ අඩුව පුරවන්නට එහෙමත් නැතිනම් ටෙම්පරියක් අදින්නට ඔහු හුරු විය. විටෙක අපේ මාර්ගයේ බස් රථයක දකින ඔහු තවත් දිනයක වෙනත් මාර්ගයක සේවය කරනවා දකින්නට ලැබෙන්නේ එදින ටෙම්පරියක් වැදුනේ ඒ මාර්ගයේ නිසාය. රැකියාවක් ඇතත් නැතත් ඔහුගේ දවස ගෙවුනේ බස් නැවතුම්පලේ බස් රථ සමගය. බස්රථ යනු ඔහුගේ අතිජාත මිත්‍රයන් සමූහයක් වැනිය.

බස් අජියාට ඉවසාගත නොහැකි කෝපයක් පැමණි හැම විටෙකම බනින්නේ තම මෑණියන් හට බව මට කිසිවෙකු කිව්වා මතකය. කුඩා එකෙකු සන්ධියේ ඉතාම හුරුබුහුටි කොලු පැටවෙකු වූ මේකාව දරුකමට හදාගන්නට ඇමරිකානු යුවලක් ඉල්ලා සිටි නමුත් තම පුත්‍රයාට මහත් සේ ආදරය කල අජියාගේ මව එම ඉල්ලීම ප්‍රතික්ෂේප කොට තිබේ.

උඹ තමයි මේ හැම එකටම මුල...එදා අර සුද්දට මාව අරගෙන යන්න දුන්නා නම් මම අද ඇමරිකාවට වෙලා සැප විඳිනවනෙ...උඹට ඔනෙ උනේ මම දුක් විඳිනවා බලන්නද... අජියා මෑණියන් සමග කෝපයට පත් වෙන සෑම විටෙකම මේ දෙබස කියනා බව ප්‍රසිද්ධ රහසකි.

බස් අජිත් මට දකින්නට ලැබුනු අවසාන කාලයේ දිනෙක සවස් යාමයේ කරටිය පාත් වන තරමට රහමෙර ගිල දමා සිටියේය. ටෙම්පරියක් හෝ අදින්නට නොලැබුන කරුම දවසක් වූ එදා ඒකා හොඳටම කිපී සිටියේ කිසිවෙකු රැකියාව කිරීමට අවස්ථාවක් ලබා නොදුන් නිසා විය යුතුය.

මෙච්චර කල් අනුන්ගෙ බස් වල වැඩ කලා ඇති ඩෝ...මම වැඩ කරනවා මගේම බස් එකක..

බස් නැවතුමේ නවතා ඇති විවිධ බස්රථ කරා යන ඔහු  සේවකයන්ගෙන් ඒවායේ මිළ ගනන් විමසයි.

කීයද බං මේ බස් එක...

මේක තනි දොරක්නෙ ලක්ෂ 25 යි....

චැහ්....ලක්ෂ 25 ගානක්ද යකෝ...මම මේකෙන් ගන්නවා නම් බස් දෙකක් ගන්නවා...උන් හිතාගෙන ඉන්නෙ අපි හිඟන්නො කියලා...අපි ලගත් සල්ලි තියෙනවා ඩෝ.....

අජියා දැන් සිටින්නේ ලේලන්ඩ් දොර දෙකේ බස් රථයක් අසලය.

කීයද ඩෝ මේ බස් ඒක...

ලක්ෂ 42 යි...

උඹලගෙ අයිතිකාරයගෙන් අහපං ලෝඩ් එක බස්සපු ගමන් මේක මට දෙනවද කියලා...රෙඩි කෑෂ් ඩෝ...

අරක්කු වල මත් ගතිය නිසාදෝ අතේ සතේ නැතත් පම්පෝරි ගසනා අජියා දෙස වෙනත් බස් සේවකයෝ උපහාසයෙන් බලා සිටිති. මෙවැනි විටෙක හිටි හැටියේ අතුරුදහන් වන ඔහු නැවත දැකිය හැකි වන්නේ කලින් දින සිදුවූ කිසිවක් මතක නැති අයුරින් ටෙම්පරියක් අදිනා විටෙකය.

අපි බොහෝවිට මිනිසුන් මනින්නේ බාහිර පෙනුමිනි. ඇඳුම් පැළඳුම් අනුවය. කරන රැකියාවේ ස්වභාවය අනුවය. නැතුව මනුස්ස කම අනුව නොවේය. උදේ සිට කෝඩෙ ගසා තිබූ..ටෙම්පරියක් හෝ වැදුනේ නැති දවසක හැන්දෑ යාමයේ බස් නැවතුමේ යකඩ පොල්ලකට බර දී සිටි බස් අජියා තම සාක්කුවේ රැදී තිබූ අන්තිම ශත 50 කාසිය පවා එකතුකොට කාත් කවුරුවත් නැති මහල්ලෙකුට බනිස් ගෙඩියක් සමග ප්ලේන්ටියක් මිළදී ගන්නවා මම වරක් දුටිමි. බස් අජියා පිළිබද එතෙක් මගේ සිතේ තිබූ සියලු උපකල්පනයන් අවලංගු වී රූපය අනෙකක් වෙතත් අජියාගේ හදවත නම් ඉතාම ලස්සන බව සහසුද්දෙන් දැන ගතිමි.

මම කාමරේ අරින සිරා කොලුවා.